Những câu hỏi thường gặp về sạc pin li-ion (Bài số 002)

Li-ion có mật độ năng lượng cao, vòng đời từ một tới vài năm, tuy nhiên việc này phụ thuộc nhiều vào việc vận hành và bảo quản đúng cách. Cell pin li-ion đặc biệt nhạy cảm với quá sạc. Do đó, trong bài viết này, chúng tôi sẽ trả lời một số câu hỏi thường gặp về việc sạc pin li-ion, vốn là điều quan trọng nhất bạn cần biết khi sử dụng loại pin này.

Bộ sạc Pin lithium-ion có tự ngắt sạc khi pin đầy?

Câu trả lời là đúng. Li+ sẽ tự ngắt sạc ở giai đoạn số 2. Xem thêm: các giai đoạn sạc pin li-ion có cô ban.

Pin li-ion được sạc theo 3 giai đoạn: giai đoạn ổn áp (áp cell tăng tới 4.2V/ cell), giai đoạn ổn dòng (dung lượng đạt tới 100%), sau đó chúng sẽ dừng không nhận sạc nữa. Thông thường các bộ sạc li-ion sẽ tự ngắt và báo đầy khi dòng điện sạc <3% dung lượng danh định của pin.

Giai đoạn số 3 là trường hợp bạn tiếp tục cắm li-ion trong bộ sạc chờ sẵn, sau một thời gian nhất định, điện áp tụt xuống mức đã hiệu chỉnh sẵn, bộ sạc sẽ khởi động lại và sạc pin về áp no. Giai đoạn này người ta gọi là sạc nổi, sạc nhỏ giọt, hay sạc thêm (topping charge).

Người dùng pin thường vì tiện lợi mà để pin trong bộ có cắm sạc sẵn, và về lý thuyết thì việc này là an toàn. Tuy nhiên, bạn cần tính tới dự phòng việc mọi biện pháp bảo vệ đều có thể thất bại (sạc hỏng, BMS hỏng, các mạch bảo vệ tích hợp trong pin hỏng), cùng với việc pin li-ion chỉ hoạt động an toàn trong một khoảng điện áp nhất định (2.5 tới 4.2V), chúng thậm chí không thích ở điện áp no 4.2V trong thời gian dài, vì vậy thực tế lời khuyên là bạn hãy rút pin khỏi ổ sạc khi pin đầy, không sạc qua đêm.

Tôi có cần sạc pin sắt LifePO4 trước khi sử dụng lần đầu hay không?

Pin sắt LifePO4 là nhánh của pin li-ion. Xem thêm: Sạc lần đầu pin li-ion

Việc vận chuyển loại pin này tuân theo công ước của Liên hợp quốc UN 3480 và UN 3481. Tất cả các hãng pin đều phải tuân thủ đưa pin về trạng thái sạc SOC <30%. Thêm nữa, pin trước khi tới tay bạn, thường đã nằm trong kho hàng một thời gian, vì vậy, khi mới mua về, bạn phải sạc pin thì mới dùng được.

Việc sạc đầy trong lần đầu sử dụng pin cũng sẽ giúp các thiết bị hiển thị thông số pin hoạt động trơn tru hơn.

Sạc pin li-po lần đầu trong bao lâu?

Li-po cũng là một nhánh của pin li-ion. Xem thêm: Sạc lần đầu pin li-ion

Hãy tuân thủ dùng bộ sạc tương thích kèm theo thiết bị, đọc kỹ Hướng dẫn sử dụng về dòng sạc khuyến nghị, dòng sạc tối đa bạn nhé. Thông thường, các hãng thường quy định dòng sạc từ 0.3C tới 0.5C.

Ví dụ: nếu pin của bạn có dung lượng danh định 3000mAh, vậy dòng sạc nên để là 0.3*3000=900(mA)

Sạc pin li-ion 100Ah mất bao lâu?

Việc sạc trong bao lâu phụ thuộc vào C-rate phần standard charge mà bạn có thể ìm được trong datasheet của hãng pin.

Nếu dùng dòng 0.3*100Ah = 30A thì mất 1/0.3 = 3 (giờ).

Nếu dùng dòng lớn hơn: 0.5*100Ah = 50A thì mất 1/0.5 = 2 (giờ).

Xem thêm: C-rate là gì

Cách tính dòng sạc cho pin lithium ion.

Dòng sạc cho pin li-ion = dung lượng danh định * hệ số sạc C.

Hệ số sạc C bạn sẽ tìm được trong datasheet của pin, từ tiếng anh là “Standard Charge”. Thông thường, hệ số sạc C thường được khuyến nghị từ 0.3-0.5C.

Hệ số sạc C của khối pin tương đồng với hệ số sạc C của các cell pin cấu thành nên khối.

Ví dụ:

 

 

Pin 3 2v sạc đầy bảo nhiều vôn?

Pin 3.2V là điện áp danh định của loại pin sắt (LFP hay còn gọi là LifePO4). Pin này có điện áp đỉnh là 3.6V.

Xem thêm: Pin sắt và “tính cách” LiFePO4 — LFP

Có nên sạc đầy pin li-ion 100% không?

Không nên sạc đầy pin li-ion. Loại pin này bị stress khi ở áp đỉnh, tồi tệ hơn nữa là pin ở áp đỉnh khi nhiệt độ cao.

Pin li-ion thường hoạt động tốt trong khoảng giữa, ở tình trạng sạc bán phần, thường người ta gọi là nguyên tắc 20-80% pin li-ion.

Nguyên tắc 20-80% đối với pin li-ion là gì?

Đây là nguyên tắc ngắn gọn giúp người dùng dễ nhớ trong việc sử dụng pin li-ion nhằm kéo dài tuổi thọ. Không xả pin dưới 20%, và sạc không quá 80% dung lượng, điều này có thể kéo dài tuổi thọ li-ion thậm chí gấp 3 lần so với thông tin từ nhà sản xuất.

Xem thêm: Mục 1.4 Băng thông sạc xả ảnh hưởng tới tuổi thọ pin.  

Pin 18650 xả cạn báo nhiêu vôn?

18650 là loại pin hình lăng trụ với kích thước là dài 65mm, đường kính trụ 18mm. Xem thêm phân loại pin lithium ion theo hình dạng.

Các hãng sản xuất nhiều loai pin li-ion khác nhau theo định dạng 18650, mỗi loại có áp xả cạn khác nhau. Bạn cần xem kỹ trên vỏ cell pin mình đang dùng là loại nào bạn nhé!

Điện áp xả cạn, hay còn gọi là Cut-off voltage, là ở điện áp pin hết điện, chuyển sang “đi ngủ”.

Điện áp cắt xả, hay còn goi là Discharge cut-off voltage, tức là tại đó pin sẽ ngừng không xả nữa.

Ví dụ, pin Lithium NCM, điện áp xả cạn là 2.5V, điện áp cắt xả ở 3V.

Pin sắt, điện áp xả cạn là 2V, điện áp cắt xả là 2.5V.

Làm cách nào để nhận biết pin lithium-ion đã sạc đầy?

Pin li-ion đầy khi đồng hồ báo điện áp bằng áp đỉnh hoặc dòng sạc bằng 0. Đây là lúc đèn xanh xuất hiện trên cục sạc.

Số lần sạc của pin lithium-ion. / Tuổi thọ của pin lithium ion.

Trung bình, lithium-ion loại NCM có chu kỳ 300 lần sạc xả, pin sắt sử dụng được lâu hơn, khoảng 500-1000 lần sạc xả.

Tuổi thọ của pin lithium ion từ 1 tới 7 năm, tùy loại pin.

Xem thêm các loại pin khác: Số chu kỳ sạc xả trong bảng Bảng so sánh 4 loại pin sạc (Li-ion, NiMH, NiCD, ắc quy chì a-xít)

 

Đọc thêm Những câu hỏi thường gặp về sạc và xả pin (Bài số 001)